Çocuk Resimlerinde Travma Analizi

Çocuklar 1,5 yaşında bile kalemi ellerine alarak yukarıdan- aşağıya (dışarıdan- içeriye) doğru kalemi kendilerine çekerek aslında alma (emme) hareketinin ta kendisini yaparlar. Onlar hangi yaşta olurlarsa olsunlar resim yaparak dünyayla iletişim kurmaya, simgeler aracılığı ile anlam kurmaya çalışırlar.

Her çocuk çizimi eşsizdir ve görünenin ötesinde psikolojik anlamlara sahiptir. Bazen “her şey yolunda ve sağlıklı ilerliyorum sorun yok dostum ” der. Bazen de bir yardım çığlığıdır. Bir ağaç çizimi bile bilinçsiz sembolleriyle bir ağaçtan daha fazlasını ifade eder. Çocuk dünyasında herhangi bir çizim bilinçaltının derinliklerinden gelen koca bir yığın bilgi üretebilir.

Çocuklar resim araçlarını bile tesadüfen seçmezler. kalın uçlu büyük kalemler seçen çocuklar kararlıdır. Kendini ifade etmekte zorlanan çocuklar genellikle ince uçlu kalemler tercih ederler. Seçtikleri kağıt boyu ise genel yaşamda ne kadar yer kapladıkları ile ilgilidir. Örneğin, küçük not kağıtlarını tercih eden çocukların konsantrasyonunun yüksek olduğu görülmüştür.

  • Burada resimler hakkında yorum yaparken dikkat edilecek en önemli kısım tekrarlardır. Çocuğun alışkanlık haline getirdiği davranış ve çizgiler analiz edilir. Bir kere yaptığı grafik çizgi ya da materyal seçimi yargı için yeterli değildir.

Çok büyük bir insan çizimi; genellikle büyük çizim aşırı hareketli ve saldırgan davranışların dışa vurumudur. Çocuk kendine ŞİDDET uygulayan birine öfkeli olabilir.

Çok küçük bir insan çizimi; Utanç, korku ve depresyon duygularının dışa vurumudur. Sakladığı gizlediği utandığı bir durum yaşanmış olabilir.

Kafa çizimi ego ile ilgilidir. Vücut ile orantılı çizilmesi beklenir. Kafanın vücuda göre büyük çizimi “sen herkesten önemlisin” şeklinde büyüyen ve empati kuramayan çocukları ifade eder.

Kulaklar çizmediyse akran öğretmen ya da ebeveyn eleştirisine, yüksek sesine maruz kalan artık duymak istemeyen çocukları, büyük kulaklarda ise meraklı ya da fiziksel bir hasar sebebiyle az duyan kulakları anlayabiliriz.

Çocuklarda ağız bölgesi ilkel benlikte saldırganlıkla ilgilidir. Bu duyguları kontrol edemeyen çocuklar çizimlerinde ağız bölgesini detaylandırır. Dişler sivri ve büyük, dudaklar aşırı boyalı ve karalama şeklinde abartılı olur.

Gözler abartılı ve büyük çiziliyorsa izlenerek rahatsız hissettirilen ya da başkaları tarafından kontrol edilen şüpheci bir çocuk buluruz. Gözler silik ya da çok küçük daireler şeklinde ise isteksizlik ve çocuğun görmek istemediğibir şeylerden bahsedebiliriz.

Boyun bölgesi vücuda göre uzun çizildiğinde isteklerini gerçekleştiremeyen, boyundan direk çıkan eller gördüğümüzde ise sorunları olan bir çocukla karşı karşıya olduğumuzu anlayabiliriz.

Ellere çok dikkat edilmelidir. Çocukların yardım çığlıkları genellikle el çizimlerinde gizlidir. Eli olmayan bir ebeveyn ya da yabancı çizimi şiddeti işaret edebilir. Büyük eller “çalan” bir çocuğu çok küçük eller ise zayıflık ve çaresizlik duygusu taşıyan bir çocuğu anlatıyor olabilir.

Gölgeleme psikolojik durum hakkında bilgi verir. Vücut bölgesinde dağılmış kalem ve karalama şeklinde ise anksiyete ve aşırı kaygı belirtisi mi diye sorabiliriz. Baskı gerginlik seviyesini gösterir.

Bunun tam tersi soluk çizgiler düşük zihinsel ve fiziksel enerji geçmiş bir an da takılı kalmak ve donmak şeklinde adlandırılabilir. Depresyon bağlantılı olabilir.

Tekrarlayan kusurlu çizimler, eksik uzuvlu insanlar içi boş gözler çok küçük bir alana sıkışmış çizimler bir ay boyunca devam ediyorsa mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.

ÇOCUK DOĞASI GEREĞİ SANATÇIDIR. Çocuğun yaptığı bazı şiddet ve cinsellik içeren resimler tekrar etmiyorsa bir film ya da yayından etkilenmiş olması doğal ve sağlıklıdır.

  • Resim analizinin birinci adımı resme bütün olarak bakmaktır. Entegre bütün, parçaların toplamından daha büyüktür. “Bütünün üstünlüğü kuralı”

Gelelim sembollere, çocuklar bazı şekilleri her resimlerinde kullanırlar. Bilinçsiz düşüncelere bağlı bu simgeler bazı kök düşüncelerin kaynağıdır. Örneğin 6 yaşına kadar çocuklarda %70 oranında resimlerinde “ev” çizimi görülür. 7 yaşından sonra dünyası genişleyen çocuk ev dışında çizimlere yönelir. Yaş özellikleri bilindiğinde yaşına uygun olmayan “normalin dışında” semboller daha anlamlı hale gelecektir.

Resimler sayesinde yakınlaştığımız evlatlarımızla derin ve anlamlı ilişkiler kurmak bu sembolleri okuyabilmekle mümkün olabilir.

Mutlu resimler…